woensdag 21 oktober 2015

Vluchtelingenstroom 8


In fact, that's always been our strategy. We've known for a long time that it was no longer possible to overturn this world, nor reshape it, nor head off its dangerous headlong rush. There's been only one possible resistance: not to take it seriously. But I think our jokes have lost their power.
Milan Kundera The Festival of Insignificance. 2015

Zodra de eerste Sturm und Drang van het leven voorbij is, begint een ontwikkeld mens zich steeds meer te verwonderen over het driftige en maniakale ellebogenwerk rond de macht.  Vreemd genoeg is die in wezen even machteloos als alles dat bestaat en in werkelijkheid een manifestatie is van driften, angsten en alle andere wetten waaraan de natuur onderworpen is. Naarmate men dichter bij de dood komt, beseft een individu dat door ervaring heeft geleerd dat al het menselijk handelen intens vergeefs blijft en dat alleen liefde eeuwig is. De liefde voor het leven, waarin de mens een minuscuul schakeltje is in een kosmische en historische keten. Meewarig beziet een wijs geworden ouderling al het ijdele, opgewonden gemanoeuvreer in de publieke ruimte. Hij realiseert zich dat zelfs 'our jokes have lost their power,'  en dat hij zich niet meer achter cynische humor of ironie kan verschuilen. Het individu is dan letterlijk en figuurlijk uitgespeeld, juist op het ogenblik dat hij de eindafrekening moet opmaken. Sommigen van mijn generatiegenoten zijn uit een reflex gevlucht voor dit moment van de waarheid en blijven als bejaarde kleuters hun obsolete spelletjes spelen. Ze kunnen zich niet ontdoen van het masker dat hen eens zoveel succes opleverde. Het poseren is hun enige overlevingsstrategie. Hoewel hun verpolitiekte werkelijkheid een karikatuur is geworden, blijven ze zich, bij gebrek aan verbeeldingskracht, aan het burleske vastklampen. Zo schrijft Henk Hofland -- de grote pleitbezorger van het westers geweld in Libië en Syrië dat onvermijdelijk in chaos is geëindigd -- in het oudste opinieblad van de polder, De Groene Amsterdammer, van 14 oktober 2014:

De bron van de vluchtelingenstroom is nog lang niet opgedroogd. Integendeel. Met de toenemende Russische inmenging in het Syrische conflict is het waarschijnlijker dat er nog meer komen,

zonder dat ook iemand van zijn zelfbenoemde 'politiek-literaire elite' aan de hand van feiten de 88-jaar oude dwaas tot de orde roept. In het bewustzijn van deze Koude Oorlogsprofeet is niet de westerse terreur onder aanvoering van de VS in het Midden-Oosten en Noord-Afrika de oorzaak van de vluchtelingenstroom, en ook niet het neoliberalisme dat de kloof tussen arm en rijk almaar vergroot, maar de Russische federatie die zich nu volledig omsingeld weet door de almaar oostwaarts oprukkende NAVO. Ook voor de éminence grise van de polderpers en zijn kliek geldt Goebbels' adagium: 'Wij spreken niet om wat te zeggen, maar om een bepaald effect te bereiken,'  en dat 'effect' is in het geval van Henk Hofland het  demoniseren van de Russische federatie, met alle mogelijke desastreuze gevolgen van dien. In zijn ideologische voorstelling van zaken bestaat er geen waarheid meer, behalve dan de 'waarheid' van de waan van de dag, die gebaseerd is op het blanke superioriteitsgevoel en gedicteerd wordt door de belangen van de westerse economische en financiële elite. Op zijn beurt wakkert het orakel van Bartlehiem, Geert Mak, vanuit zijn pastoraal gelegen boerderij, de anti-Poetin hetze verder aan door ondermeer in zijn In America. Travels with John Steinbeck (2014) te beweren dat

Russia is on the move again. After the collapse of the Soviet Empire it wants to start making history once more, and how! Old myths about Russian greatness and the Russian soul are being dusted off. Borders are being redrawn, spheres of influence determined by force — it's as if we're back in the nineteenth century, complete with rigid and short-sighted tsarism. Russians have a sense that the Western world, including Western values and Western ways of thinking, are no longer paramount.


Mak's waanzin bereikt opnieuw een absoluut propagandistisch hoogtepunt wanneer hij in hetzelfde boek beweert dat de VS na 1945 'decennialang als ordebewaker en politieagent' optrad, waarbij hij met name Madeleine Albright looft, de voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken die de dood van 500.000 Iraakse kinderen onder de vijf jaar 'de prijs waard vond' om de politieke doeleinden van Washington en Wall Street te verwezenlijken. Terwijl Rusland als de grote bedreiging van de wereldvrede wordt afgeschilderd, citeert mijn oude vriend de oorlogsmisdadigster Albright wanneer hij stelt dat

in large parts of the world the United States is still the 'world's indispensable nation,' as Madeleine Albright once put it, the 'anchor,' the 'default power.' 

Voor de door het establishment zo geprezen Geert Mak is de VS 'de onmisbare natie' in de wereld, 'het anker' en 'de standaard macht,' waaraan alles op aarde afgemeten dient te worden, zoals de ontelbare slachtoffers van de Amerikaanse agressie maar al te goed weten, tenminste als ze het nog kunnen navertellen. Dat de VS de terreurgroep 'Jabhat al-Nusra,' actief in Syrië en Irak, achter de schermen financieel en militair steunt, verzwijgt hij angstvallig. Deze pathologische zienswijze is wijd verspreid onder de Nederlandse woordvoerders van de macht, en wordt niet behandeld maar juist beloond met talloze prijzen en onderscheidingen. De waanzin in tijden van verval is epidemisch. De besmetting stopt alleen wanneer de leugen zichzelf tenslotte vernietigt, zo werken overal en altijd de wetten van de logica. Hoewel Mak en alle andere propagandisten erop blijven hameren dat het Westen democratische is en gedreven wordt door 'Western values and Western ways of thinking' merken de machtelozen hier weinig tot niets van. Integendeel zelfs. In zijn boek The Sane Society (1955) over de 'psychopathologie van democratie en kapitalisme' stelt de de joodse sociaal-psycholoog en filosoof Erich Fromm dat

de werking van de politieke machinerie in een democratisch land niet wezenlijk verschilt van de procedure op de goederenmarkt. Er bestaat geen groot verschil tussen politieke partijen en grote zakelijke ondernemingen en ook de beroepspolitici trachten hun waar aan het publiek te verkopen. Zelfs hun methoden gaan meer en meer op die van de agressieve reclame campagnes.  

Vervolgens citeert Fromm de befaamde econoom Joseph Alois Schumpeter. In de studie Capitalism, Socialism and Democracy (1943) stelde deze Oostenrijkse oud-minister van Financiën dat weliswaar de

democratische methode bestaat uit een wettelijke regeling om tot politieke besluiten te komen die het gemeenschappelijk welzijn verwerkelijken door het volks zelf te laten beslissen door de verkiezing van individuen die vergaderen om de wil van het volk uit te voeren,

maar dat hem

het meest van alles treft, en de kern van de zaak lijkt te zijn, het feit [is] dat de werkelijkheidszin zo volledig verloren gaat. Gewoonlijk krijgen grote politieke problemen slechts hun plaats binnen de psychische economie van de doorsnee-burger in het kader van de vrijetijds-belangstelling die nog niet eens het peil van de hobby heeft bereikt, tussen het gebabbel zonder gewicht en verantwoordelijkheid.  Het schijnt alles zo ver weg en in niets gelijkend op een zakelijk voorstel. Gevaren hoeven geen werkelijkheid te worden en doen zij het wel dan zouden zij wellicht in het geheel niet ernstig kunnen blijken te zijn. Men voelt zich verzeild geraakt in een fictieve wereld. 

Deze gereduceerde werkelijkheidszin verklaart niet alleen een verminderd verantwoordelijkheidsgevoel maar ook het ontbreken van een waar wilsleven. Men houdt er uiteraard eigen frasen op na, eigen verlangens, dagdromen en ongenoegens, en men houdt er vooral eigen voorkeur en weerzin op na. Maar gewoonlijk ontwikkelen zij zich niet tot wat wij een wil zouden noemen: het psychisch pendant van doelbewust en verantwoord handelen. 

De lezer moet weten dat Schumpeter geen radicaal was, en dat diens boek algemeen beschouwd wordt als één van 'the greatest works of social theory' van de twintigste eeuw. Volgens hem was het niet veel beter gesteld met de westerse mainstream-intellectuelen en academisch gevormden. Al meer dan zeven decennia geleden constateerde hij:

de gemiddelde burger[zinkt] terug tot een lager geestelijk peil zodra hij op politiek terrein komt. Hij redeneert en analyseert op een wijze die hij binnen de sfeer van zijn persoonlijke belangen zelf ongetwijfeld voor infantiel zou houden. Hij wordt opnieuw een primitief wezen.

Fromm:

Schumpeter wijst eveneens op de overeenkomst tussen de wijze waarop de wil van het volk in politieke zaken en in commerciële reclame wordt beïnvloed en bespeeld. 'Wij zien dezelfde pogingen om het onderbewustzijn te bereiken, dezelfde techniek van het creëren van gunstige en ongunstige associaties die des te doeltreffender werken naarmate zij minder rationeel en bewust zijn. We zien dezelfde schijnoplossingen en maskering en dezelfde truc van de telkens herhaalde bewering om een mening te beïnvloeden en waarvan het succes recht evenredig is aan de mate waarin rationele overwegingen worden uitgeschakeld en het gevaar van een ontwaken van kritisch onderscheidingsvermogen bij de massa wordt vermeden.' 

Vandaar dat de meest gerespecteerde opiniemaker in de polder, Henk Hofland, bewust het vluchtelingenprobleem probeert te koppelen aan de Russische pogingen om ISIS uit te schakelen. Vandaar dat hij de NAVO-bombardementen verzwijgt die zowel van Afghanistan als van Irak en Libië een chaos van elkaar bestrijdende groeperingen hebben gemaakt. Vandaar dat Geert Mak verzwijgt dat de goed ingevoerde Henry Kissinger erop gewezen heeft dat er geen sprake is van Russisch expansionisme, maar dat 'Obama’s Neocons Have Produced A Mess In Ukraine' en dat 'Ukraine should forget about Crimea and NATO membership.' Mak verzweeg tevens het volgende:

Speaking of Crimea’s accession to Russia, he noted that this is a special case, as Ukraine and Russia were one country for a long time. In his view, the West must recognize its mistakes. 'Europe and America did not understand the impact of these events, starting with the negotiations about Ukraine’s economic relations with the European Union and culminating in the demonstrations in Kiev,' said Mr. Kissinger. 'All these, and their impact, should have been the subject of a dialogue with Russia.'

Bovendien verzwijgt Mak, die door de mainstream-media beschouwd wordt als 'één van de scherpste analisten van het continent,' dat, aldus Kissinger, ‘Breaking Russia has become objective for US.’

Schumpeter voorzag de waanzin van de commerciële massamedia, waarbij 'rationele overwegingen worden uitgeschakeld,' al tijdens de Tweede Wereldoorlog. In feite is er sprake van dezelfde propagandamethoden als waarmee de nazi's aan de macht kwamen. Inderdaad, '[w]ij zien dezelfde pogingen om het onderbewustzijn te bereiken, dezelfde techniek van het creëren van gunstige en ongunstige associaties die des te doeltreffender werken naarmate zij minder rationeel en bewust zijn.' Opiniemakers als Henk Hofland en Geert Mak met hun manicheisch wereldbeeld zijn pathologische gevallen die alles, maar dan ook letterlijk alles, in het werk zullen blijven stellen om de aandacht te trekken. Het ontbreekt hen aan moreel besef, en zij vormen als opiniemakers een gevaar voor de mensheid, net als Joseph Goebbels dat was. Ze zijn mateloos en volkomen consequentieloos. Iets in hun opvoeding is dermate fout gegaan dat ze zich gedragen als sociopaten. Of misschien is het te wijten aan een biologisch defect. Ik weet het niet, maar mensen die de massa opjutten tegen een nucleaire grootmacht zijn niet bij hun volle verstand, zoveel weet ik wel. Wat verdedigen ze? In elk geval niet de 'democratie,' want die bestaat niet, tenminste niet in de betekenis die eraan gegeven wordt. Erich Fromm:

De werkelijke beslissingen berusten in veel gevallen niet meer bij de individuele leden van het parlement die de belangen en wensen van hun kiezers vertegenwoordigen, maar bij de partij. Zelfs daar worden evenwel de besluiten doorgaans genomen door invloedrijke figuren in sleutelposities die vaak bij het publiek weinig bekend zijn. De waarheid is dat de individuele staatsburger wel mag denken dat hij de beslissingen van zijn vaderland tot stand brengt, maar dat hij in feite weinig meer dan de gemiddelde aandeelhouder deel heeft aan het toezicht op 'zijn' maatschappij. Tussen de daad van stemmen en de meest directe politieke besluiten 'op hoog niveau' bestaat slechts een uiterst vaag verband. Men kan niet zeggen dat het ontbreekt, maar evenmin dat de uiteindelijke beslissing het resultaat is van de wil van de kiezer. En dit is nu precies de situatie van kiezer wiens stem vervreemd is van de werkelijkheid.  Hij verricht een daad, namelijk stemmen en leeft in de illusie dat hij de schepper is van beslissingen die hij als door hemzelf genomen aanvaardt, terwijl zij in werkelijkheid grotendeels bepaald worden door machten die zich buiten zijn controle en kennis bevinden. Geen wonder dat deze situatie de gemiddelde burger vervult met een intens gevoel van onmacht in politieke zaken (hoewel hij zich er niet van  bewust hoeft te zijn) en dat daarom zijn politiek inzicht almaar afneemt. Want het is waar dat men moet denken voordat men handelt, maar eveneens dat het denken verarmt en verschrompelt wanneer er geen mogelijkheid tot handelen bestaat. Anders gesteld: wanneer men niet doeltreffend kan handelen, dan kan men ook niet creatief denken. 

En het gevolg is dat de publieke ruimte succesvol kan worden geclaimd door de anonieme macht en haar woordvoerders in de commerciële massamedia, opiniemakers als Geert Mak en Henk Hofland, die als parasieten het verval van de ziekmakende maatschappij bespoedigen. Meer later. 


In fact, that's always been our strategy. We've known for a long time that it was no longer possible to overturn this world, nor reshape it, nor head off its dangerous headlong rush. There's been only one possible resistance: not to take it seriously. But I think our jokes have lost their power.
Milan Kundera The Festival of Insignificance. 2015



Geert Mak: 'Russia is on the move again. After the collapse of the Soviet Empire it wants to start making history once more, and how!'





Geen opmerkingen:

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...